Leke tedavisi çok eskilerden beri mevcut olan , sürekli yenilenen ve mevcut durumun daha iyiye taşınması için çalışılan bir alandır. Bilhassa cilt lekelerinin tamamen tedavi edilmesi zor bir süreç olduğu gibi aynı zamanda onların nüks etmesini engellemekte başlı başına ayrı bir çaba gerektirir.
Bu nedenle de leke tedavisinde mevcut lekeyi tedavi etmenin yanında yeni leke oluşumlarının da önüne geçecek tedavileri tercih etmek daha tatminkar sonuçlar verir.
Cilt lekeleri nedenleri nelerdir?
- Yaş almayla beraber yüzde keratin doku birikiminin artması
- Zamanla güneş maruziyetinin artarak birikim etkisi yaratması
- Gebelik yada ilaç kullanımına bağlı hormonal değişiklikler
- Ağda yada lazer yada kimyasal peeling gibi cilt yüzeyinde hasara sebep olabilecek işlemlerin yan etkisi olarak
- Cildin genetik olarak aşırı melanin pigmenti üretimi cilt lekeleri sebepleri olarak sıralanabilir.
Cilt lekesi türleri nelerdir?
- Yaşlılık lekeleri (karaciğer lekeleri)
- Seboroik keratoz
- Güneş lekeleri
- Akne sivilce izleri
- Hamilelik lekeleri (hormonal değişimler sonrası)
- Doğum lekeleri (emzirme dönemi)
- Post inflamatuar hiperpigmentasyon (herhangi bir sebeple oluşan iltihap sonrası )
- Deriyi tutan hastalıklar (lupus , vitiligo , çeşitli mantar hastalıkları )
Güneş lekesi nedir?
Güneş lekeleri , uzun süreli güneş maruziyetleri ve yanlış zamanlarda güneş maruziyeti sonucu ciltte ortaya çıkan hiperpigmente alanlardır. Burada güneş maruziyetinin yanı sıra kişinin genetik faktörleri de leke oluşumunda rol oynar. Ayrıca güneş lekesi hakkında bilinmesi gereken bir diğer özellikte güneş lekelerinin birikim etkisidir. Yani güneş maruziyetleri ani leke oluşumuna sebep olmasa da zaman içerisinde birikim etkisiyle ortaya olumsuz sonuçlar çıkabilir.Elif Seda Keskin
Leke olmadan önleyebilir miyim ?
Eğer leke oluşumu güneşe bağlı ise şapka kullanımları ve çeşitli yüksek faktör koruyucularla engellenebilir. Ancak genellikle leke oluşumunda birden çok faktör etkilidir.
Bu sebeple de önlemek adına güneş koruyucularının yanına mutlaka melanin pigmenti sentezini önleyici kremler de eklenir. Böylece leke oluşumu fizyolojik olarak daha başlamadan bloklanmış olur.
Hangi durumlarda doktora gitmeli ?
Lekeler size rahatsızlık verecek bölgelerdeyse ya da sürekli bir artış varsa doktora görünülmesi önerilir. Ayrıca bunların yanı sıra mevcut lekede ani büyüme , şekil değiştirme veya üzerinde bir yara oluşumu dikkatinizi çekerse , vakit kaybetmeden bir doktora danışmak gerekmektedir.
Teşhis nasıl koyulur ?
Muayene esnasında leke çeşitleri tespit edilir. Damar çatlamaları sonucu oluşan hemanjiyomlar , kırmızı renli eritemler yada kahverengi lekenmeler anamnez ve muayene ile ayırt edilir. Oluşum zamanı ve leke cinsine göre tedavi planı hazırlanır.
Lekelerde tedavi yöntemleri nelerdir ?
Leke tedavilerinde çok fazla çeşitlilik mevcuttur. Özetle ,
- kimyasal peelingler
- lazer tedavileri
- dermabrazyon yöntemleri
- dermapenli mezoterapiler
- çeşitli ışın kaynakları
- leke maskeleri
Leke tedavisi öncesi
Bazı kimyasal peeling uygulamaları öncesi hazırlık aşamaları vardır. Kişiye özel hazırlanan çeşitli solüsyonlar leke tedavisi yapılmadan 1 ila 3 hafta öncesinde başlanabilir. Ayrıca eğer leke tedavisinde cilt soyulması da planlanıyorsa yine 1 ila 3 hafta öncesine kadar yüzü yıpratıcı ya da soyucu diğer uygulamalara ara verilmesi istenir.
Bunun dışında soyulma ön planda tutulmayacak leke maskeleri yada mezoterapi yöntemlerindeyse genelde öncesinden bir hazırlık istenmez.
Cilt leke tedavisi nasıl yapılır ?
Seçilecek her tedavi de protokol farklıdır. Örneğin lazer uygulamaları birden çok seans önerilirken , cosmelan leke maskeleri tek seans ile sonuç alınan uygulamalardır. Yine kimyasal peeling ve dermapen de güneşten korunma çok ön planda tutulduğu için yaz ayları uygulama yapılamazken , leke maskesi veya mezoterapi uygulamaları yaz aylarında da uygulanabilir.
Bu sebeple tedavi süresi ve sonrası , uygulanacak yönteme göre tamamen değişmektedir.
Cilt leke tedavileri genellikle ağrısız uygulamalardır. Genelde lokal anesteziye dahi ihtiyaç olmaz.
Tedavi ne kadar sürer ?
Leke tedavisi birçok diğer estetik uygulama gibi tekrar gerektiren bir süreçtir. Ayrıca hangi yöntem tercih edilirse edilsin her zaman sonrasındaki güneş maruziyetine dikkat etmek gerekir.
Sonucun başarı oranı nedir ?
Leke tedavilerinde mevcut oluşmuş lekelerin bazen tamamı tedavi edilebilirken bazen sadece belli bölgedeki lekeler azaltılabilinir. Eğer kişiye uygun tedavi yöntemi tercih edilirse genelde yüz güldürücü sonuçlar yakalanır.
Leke tedavisi sonrası dikkat edilmesi gerekenler
Leke tedavisi sonrası dikkat edilmesi gerekenler başında güneşten korunma gelir. Uygulanan tedavi kimyasal peeling yada soyma yöntemlerini içeriyorsa mutlaka güneşten olabildiğince kaçınmak gerekir.
Eğerki tedavi sadece mezoterapi yada maske işlemleri ile yapıldıysa güneşe çıkılabilinir ve uygulama açısından mevsim farkı bulundurmaz , ancak yine de güneşe çıkarken önerilen güneş koruyucular ile korunmak gerekir.
Yine soyma yöntemleri tercih edildi ise evde düzenli nemlendirme ve bakıma devam edilir. Eğerki seanslı bir işlem tercih edildiyse seans zamanlarına uymaya özen göstermek gerekir.
Fototerapi ile Leke Tedavisi nedir ?
Fototerapi ile leke tedavisi aslında yine bir çeşit lazer tedavisidir. Lekeler lokal olarak belirlenir ve özellikle leke lokalizasyonlarına atımlar yapılır.
İyileşme süreci nasıldır ?
Leke tedavileri yapılmasının hemen ardından sonuç vermezler. Genellikle sonuçları görmek için 15 gün ila 1 ay beklemek gerekir. Ciltte soyulma yaratan bir işlem tercih edildiyse 2. gün soyulmaya başlansa da ortalama 1 hafta içinde cilt toparlanmaya başlayacaktır.
Mezoterapi yöntemlerinde genelde herhangi bir iyileşme dönemi bulunmaz , öğlen arası işlemlerindendirler ve uygulama sonrası hemen işe dönülebilir.
Güneş ışınlarının cilde zararlı etkisi var mı?
Maalesef günümüzde artık ozon tabakasında mevcut delinmeler olduğu için UVA ve UVB ışınları herhangi bir süzgeçten geçmeden direk yeryüzüne inebilmektedir. Bu da cilt üzerinde ciddi olumsuzluklara sebebiyet verebilmektedir.
DNA hasarlarından , cilt kanserlerine kadar değişen bir çerçevede olumsuz etki yaratabilmektedir. Ayrıca bilinmelidirki , güneşin zararlı etkileri birikim ile ortaya çıkar.Yani kişi gençliğinden itibaren ne kadar güneşe maruziyeti artarsa yaşla beraber birikim etkisiyle ileri yaşlardaki ortaya çıkan sonuçlar o kadar sıkıntılı olur.
Nasıl güneşlenmeli ?
Günümüzde aslında artık direk güneş altına yatarak güneşlenmek çok sağlıklı bulunmamakla beraber yine de sabah erken veya akşam saatlerinde 10 ila 15 dakikalık periyodlarla güneşleme önerile bilinir. Yüz gibi çok hassas bölgeler özellikle güneş koruyucularla korunmalıdır.
Melazma tedavisi nedir ?
Melasma yüzde hormonların etkisine bağlı olarak oluşan lekelerdir. Bunlar için normal ; leke tedavilerinden daha kuvvetli tedavileri seçmek gerekir. Cosmelan veya dermamelan gibi leke maskeleri melasma tedavisinde kullanılabilinir.
“Forever Young BBL” Broadband ışığı leke tedavisi nedir?
BBL , broad band light ; cilt üzerine uygulanan FDA onaylı bir ışık kaynağı cihazıdır. Aynı cihaz ile yapılan cilt gençleştirme işlemine ise forever young BBL uygulaması adı verilir.
“Magiclight” nedir?
Magiclight light tedavileride yine cilt gençleştirme uygulamalarında kullanılan bir lazer çeşididir. Etki mekanizması cilt üzerinde mikro hasralar oluştururken kollajen üretimini ve iyileşme mekanizmalarını tetiklemektir.
“TMC3-Biostim” Kombinasyonu
Leke tedavisinde kullanılan kojik asit ,TCA , c vitamini gibi leke açıcı vitamin ve asitlerin yanı sıra glutatyon gibi antioksidanlarıda içinde bulunduran peeling ile devamında uygulanan nem aşıları kombinasyonu , TMC3 -Biostim olarak adlandırılır. Öncelikle kimyasal peeling ile yüz arındırılırken aralarda nem aşısı uygulamaları ile cilt canlandırılır.
Paris ışıltısı nedir?
Paris ışıltısı en etkili leke tedavi yöntemlerindendir. Bir mezoterapi çeşidi olan paris ışıltısı 3 seans yükleme seansı ile yapılır. Ardından 3 ay arayla hatırlatma seansları tekrarlanır. Ciltte ciddi bir tazelenme , aydınlanma ve lekelerin giderilmesi ile cilt tonunda eşitlik sağlanır.
Lekeleri Baskılayan “Cosmelan – Dermamelan” nedir?
Cosmelan ve dermamelan uygulamaları bugünki teknolojide leke tedavisi açısından en kuvvetli silahlardandır. Sadece lekeleri tedavi etmekle kalmayıp yeniden oluşumunu da engellerler. Genel itibariyle leke tedavileri üstteki tabakayı soyup alttaki tabakayı yüzeye çıkararak lekeyi tedavi eder.
Ancak bu tarz durumlarda vücut melanin adı verilen pigmenti üretmeye devam eder. Bunun sonucunda da belli bir müddet sonra melanin üretiminin patolojik olarak yüksek olduğu yerlerde yeni leke oluşumları başlar ve leke tedavisi başarısız olmuş olur. Cosmelan uygulaması burada diğer tedavi yöntemlerinden ayrılmaktadır.
Leke tedavisini üstteki cildi soyarak yapmak yerine içeriğinde bulanan tirozin kinaz inhibitörü aracılığıyla , fazladan melanin salgısı olan bölgelerdeki bu salgıyı durdurarak yapar. Böylece melanin sentezindeki bu fazladan patolojik üretim durdurularak lekelerin nüks etmesininde önüne geçilmiş olunur.
Cosmelan daha yüzeyel lekeler için tercih edilirken daha derin ve daha geniş yüzeyli alanlarda dermamelan önerilir.
Kimyasal peeling nedir ?
Leke tedavisinde kullanılmak üzere glikolik asit yada TCA gibi çeşitli peeling malzemeleri kullanılabilinir. Ancak bu tarz uygulamalarda yan etki olarak peeling sonrası güneş veya UV maruziyeti ile yine lekelenme ortaya çıkabilir.
Tedavi aşamasında hangi anestezi yöntemi kullanılır ?
Genellikle leke tedavi aşamaları ağrılı uygulamalar değildirler. Eğer gerekliyse lokal anestezi uygulanabilir.
Aynı gün işime dönebilir miyim ?
Genel itibariyle çoğu leke tedavisi bir öğlen arası işlemidir ve aynı gün kişi hemen rutin hayatına dönebilir.
Ağrı acı olur mu?
Uygulama esnasında yada sonrasında leke tedavilerinde ağrı ve acı yok denecek kadar azdır.
Cilt lekesi tedavisinden sonra yeniden lekelenme olur mu ?
Eğerki gerekli tedbirler alınmassa , güneş maruziyeti devam ederse , önerilen koruyucular ve devam kremleri kullanılmaz ise tedavide nüks görülebilir.
Lekeleri tedavi ettirmezsem ne olur ?
Koyulaşıp daha dikkat çeker hale gelerek kişiyi rahatsız edebilirler. Aynı zamanda melanin sentezininde önüne geçilmediği için yayılma ve büyümede gösterebilirler.
Hangi durumda endişenmeliyim ve doktora gitmeliyim ?
Hali hazırda bulunan bir lekede ani büyüme , üzerinde yara çıkması , sınırlarının düzensizlik göstermesi , kaşıntı başlaması durumlarında vakit kaybetmeden uzman doktora danışılmalıdır.
En etkili tedavi yöntemi hangisidir ?
Cosmelan , dermamelan ve paris ışıltısı en etkili ve başarılı leke tedavileridir.
Evde lekeleri yok etmek mümkün mü?
Leke tedavisi zor ve uğraştırıcı bir süreçtir . Evde çeşitli bakımlarla cilt tonu biraz açılsa da lekelerin tamamen tedavisi için bir uzman yardımı gerekmektedir.
Dermabrazyon ve MikroDermabrazyon nedir ?
Her ikiside üst cilt tabakasının soyulması mantığıyla yapılır. Eskiden leke tedavisi ve cilt yenilenmesinde çok sık kullanılmış olsa da günümüzde lekelerde çok fazla nükse sebebiyet verdiği için pek tercih edilmemektedir.
Lekelerim tehlikeli mi?
Bir uzman takibiyle lekeler kontrol altına alınabilir. Sınırlarda düzensizlik görülmesi , ani büyümeler , üzerinde yara oluşumu , ani koyulaşma veya kaşıntı belirtileri , alarma geçmek için işaretlerdir.
Cilt lekem kansere dönüşür mü ?
Böyle bir durumla karşılaşmamak için mutlaka bir uzman görüşü almak ve sonrasında takipte bulunmak gerekir.
Sivilce lekeleride tedavi edilebilir mi ?
Sivilce lekeleri de aynı leke tedavileri ve gözenek tedavileri uygulanarak tedavi edilebilinir.